سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا کاریگەرییەکی ڕاستەوخۆی لەسەر پێگەی جیۆپۆلیتیکی هێزە هەرێمایەتیی، نێودەوڵەتی و خودی ئەمریکاش هەیە. هەربۆیە گۆڕانی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا به‌رانبه‌ر هێزە کوردییەکانی رۆژئاوای کوردستان لەنێوان ساڵانی 2016 تا 2024 ئاراسته‌ی داینامیکێکی ستراتیژی فرە ئاڵۆزی سیاسی و هەرێمی و نێودەوڵەتی دەکات. لە کاتێکدا سووریا بووه بە خاڵێکی وەچەرخان لە گرژییە نێودەوڵەتی و ناوچەییەکاندا، هاوكات ئەمریکا شانبەشانی ڕوسیا و تورکیا و ئێران لە ڕێگەی کردەوە سەربازیی، هاوپەیمانی و هەوڵە دیپلۆماسییەکانی کاریگەریی لەسەر ململانێکان هەبووه. زنجیرە شۆڕشەکانی بەهاری عەرەبی، کە سەرەتا هیوای چاکسازی گەلان بوو، لەبری ئەوە ناسەقامگیریی و گرژییەکانی ناوچەکەی زیاتر کرد، کە سه‌ره‌نجام بووە هۆی گۆڕانێکی فرەڕەهەند و مێژوویی، کە هۆکار بوو بۆ پارچەپارچەبوونی دیمەنی سیاسی، ئابوری و جوگرافی دەوڵەتانی عەرەبی.
لە ماوەی هەشت ساڵی ڕابردوودا سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا بەرانبەر هاوپەیمانه کورده‌كانی لە سووریا، ڕەنگدانەوەی ڕێباز و ئەجێندای جیاوازی سەرۆکەکانی بووە (ئیدارەی دۆناڵد ترەمپ و جۆ بایدن)، به‌جۆرێك هەریەکەیان ستراتیژییەکی جیاوازیان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا گرتەبەر. بۆ ئیدارەی ترەمپ؛ هاوپەیمانە کوردەکان بەشێوەیەکی بەرچاو لە ڕوانگەی بەرەنگاربوونەوەی تیرۆرەوە دەبینرا، هاوکات گرنگیدا بە شکستپێهێنانی داعش و کەمکردنەوەی پابەندێتی سەربازیی ئەمریکا لە ناوچەکەدا. له‌لایه‌كی تره‌وه نیگەرانییە بەربڵاوەکانی ناوچەکەی پەراوێزخست و خۆی لە هەوڵە درێژخایەنەکانی ئاوەدانکردنەوە بەدوور گرت. لەبه‌رانبه‌ردا ئیدارەی بایدن؛ هەوڵیدا بەشداری ئەمریکا لە سووریا دوپات بکاتەوە، له‌ڕێگه‌ی جەختکردنەوە لە بەکارهێنانی ئامرازە دیپلۆماسی، سەربازی و یارمەتییە مرۆییەکانی بە مەبەستی کەمکردنەوەیی کاریگەرییەکانی گەشەسەندنی ڕووسیا و ئێران لە ناوچەکەدا. لەگەڵ ئەوەشدا، سووریا پێگەیەکی گرنگی جیۆپۆلیتیکی هەیە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، كه لە پێشوتردا بە (لیڤانت) ناسرابوو. به‌جۆرێك لەنێو چواڕیانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستدایە، لە باشووری ڕۆژئاوا بە میسر، لە باکوری ڕۆژهەڵات بە عێراق، لە باکوری ڕۆژئاوا بە تورکیا دەورەدراوە، هاوکات لە باشورەوه هاوسنورە لەگەڵ هەریەکە لە ئوردن، ئیسرائیل و لوبنان. هەروەها ڕووبەری خاکەکەی بەنزیکەیی 185.180 کیلۆمەتر دووجایە، ژمارەی دانیشتوانەکەی بەتێکڕایی 22.1 ملیۆن كه‌س دەخەمڵێنرێت (BBC news,2011). یەدەگی نەوت لە سووریا بە 2.5 ملیار بەرمیل دەخەمڵێنرێت، كه زۆرینه‌ی لەپارێزگاکانی دیرالزور لە ڕۆژهەڵاتی سووریادایە، لە نزیک سنووری عیراق و حەسەکە لە باکوری ڕۆژهەڵاتی سووریا. تا ساڵی 2008 بەرهەمهێنانی نەوت بەنزیکەیی 406 هەزار بەرمیل بووە (Mohammed,2020). لەڕاستیدا، جەنگی سووریا هۆکارێکی ترە بۆ تێوەگلانی ئەمریکا لە ڕۆژهه‌ڵاتی ناوەڕاست؛ ئەمیش بەهۆی دابەشبوونی سووریا بەسەر زلهێزەکانی وەکو ئێران، تورکیا و ئۆپەراسیۆنە سەربازییەکانی ڕووسیا لە سووریا، و بە هاوبەشی کارکردن کە هەوڵی دەرکردنی ئەمریکا دەدەن لە پرۆسەی سووریا، كه ئەمەش ئاستی تێوەگلانی ئەمریکای زیاتر کردوە لەپێناوی پەراوێزنەخستنی لەپرۆسەی سیاسی ئه‌و وڵاته‌دا .(Ghahriyan,2020) وێڕای ئەوەی سووریا بەهۆی سنوورە سروشتییەکەی و پێگە ستراتیژییەکەی لەگەڵ وڵاتانی هاوسێی، هەمیشە جێی بایەخی ئەکتەر و نائەکتەرە نیودەوڵەتییەکان بووە، ئەمەش وایکردووە بەردەوام لەژێر هەڕەشە و مەترسی و لە دۆخێکی ناسەقامگیر و ئاڵەنگاریدا بێت. شایانی باسە هێزە کوردییەکانیڕۆژئاوای کوردستان (هەسەدە) بەهۆی جیاوازی لە ئیدارەی ترەمپ و بایدن لە پراکتیزەکردنی سیاسەتی دەرەوه‌دا لەنێوان ساڵانی (2016- 2024)، دووچاری دووڕیان و ئەزموونی جیاواز بوونەتەوە، کە سه‌ره‌نجام نیگەرانی و نادڵنیای هێزە کوردییەکان (هەسەدە)ی لێكه‌وتۆته‌وه بەرانبەر به خواسته‌كانی ئەمریکا لە سووریا. ئەم وتارە هەوڵێکە بۆ شرۆڤەکردنی جیاوازی ئیدارەدانی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا لەسەردەمی دۆناڵد (ترەمپ – جۆ بایدن) بەرانبەر بە کەیسی هێزە کوردییەکانی (هەسەدە) سووریا لەنیوان ساڵانی (2016- 2024)، بۆ تیگەشتن لە گۆڕانی سیاسەتی دەرەوەی ئەمریکا و بەپێی ویست و بەرژەوەندی جیاوازی سەرکردەکانی؛ بەمەش ڕاستەوخۆ توانیویانە سەرلەنوێ سەرجەم ڕوداوەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دابڕژێنەوە.
بۆ خوێندنەوەی درێژەی توێژینەوەکە، کرتە لەسەر دابەزاندنی فایلی پی دی ئێف بکە
